محیا مرادی – قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، بهعنوان میثاق ملی، اهداف متعددی را برای رشد، عدالت، کرامت انسانی، استقلال فرهنگی و سیاسی، و مشارکت مردمی در سرنوشت خود تعیین کرده است.
تحقق این اهداف، تنها از مسیر نهادهای حاکمیتی نمیگذرد، بلکه رسانهها نیز نقش کلیدی در نهادینهسازی ارزشها و ارتقاء سطح آگاهی و مشارکت عمومی دارند. در این گزارش، جایگاه رسانههای محلی کیلان در پیشبرد اهداف قانون اساسی بررسی میشود.
پیوند رسانه محلی با اصول قانون اساسی
بندهای متعددی از قانون اساسی ایران به اصولی مانند آزادی بیان، آموزش عمومی، عدالت اجتماعی، مشارکت مردمی، استقلال ملی و هویت اسلامی اشاره دارند. مطبوعات محلی، به عنوان بازوی اطلاعرسانی در مناطق کوچکتر، میتوانند این اصول را به زبان ساده و بومی به جامعه منتقل کنند و زمینهساز تحقق عینی آنها شوند.
وظایف رسانه محلی در این مسیر
-
افزایش مشارکت مردم در امور شهری
رسانه محلی میتواند با پوشش جلسات شورا، شهرداری، و تصمیمات عمومی، مردم را از امور مطلع کرده و زمینه مطالبهگری سازنده را فراهم کند. -
ترویج عدالت اجتماعی
با پرداختن به مسائل اقشار محروم، پیگیری مشکلات محلات کمبرخوردار و تقویت صدای اقلیتها، رسانه محلی عدالتخواهی را تقویت میکند. -
صیانت از هویت اسلامی و ایرانی
پوشش آیینها، مناسبتها، و سبک زندگی سنتی کیلان، همراه با تحلیل ابعاد دینی و فرهنگی، رسانه را به یک نهاد حافظ هویت بدل میکند. -
شفافیت و پاسخگویی نهادها
رسانه محلی میتواند از مسئولان و نهادها پاسخ بخواهد، گزارش عملکرد آنها را به مردم ارائه دهد و بدین ترتیب اصل پاسخگویی را محقق سازد.
چالشهای تحقق این اهداف
-
ضعف مالی و ساختاری در رسانههای محلی
-
فقدان حمایت حقوقی در برابر فشارها یا تهدیدها
-
گاه نگاه سیاسی یا جناحی که میتواند اصل بیطرفی و عدالت را تحت تأثیر قرار دهد
-
کمتوجهی برخی نهادهای محلی به ظرفیتهای رسانهها
راهکارها
-
نهادینهسازی آموزش قانون اساسی و اصول آن در محتواهای رسانهای
-
همکاری با نهادهای عمومی مانند بسیج، آموزش و پرورش و کتابخانهها
-
ایجاد بستر گفتوگو میان شهروندان و مسئولان از طریق فضای رسانهای
-
مستندسازی مشکلات شهری و ارتباط دادن آنها با اصول بنیادین قانون اساسی
نتیجهگیری
رسانه محلی نه فقط یک ابزار اطلاعرسانی، بلکه بازتابی از خواست عمومی برای تحقق عدالت، آزادی، پیشرفت و استقلال در مقیاس محلی است. در شهری مانند کیلان، که ساختار اجتماعیاش منسجم اما امکاناتش محدود است، رسانه میتواند حامل و حامی اصول قانون اساسی باشد. نقش آن در تبیین، ترویج و پیگیری اهداف این سند بنیادین، رسالتی بیبدیل است.